top of page
Jam Ham

Co Mówimy w Przestrzeni Społecznej: Jak Wyrażamy i Postrzegamy Nasz Świat Społeczny Poprzez Język

Autor: Jam Ham

Tłumaczenie: Minji



Język ludzki to unikalna forma komunikacji, która powstaje w wyniku interakcji. Jednym z jego zastosowań jest symboliczne przekazywanie znaczeń za pomocą dźwięków mowy, znaków, gestów i kontekstowych wniosków.


Nasze różnorodne środowiska społeczne mogą wpływać na sposób, w jaki używamy języka, a w miarę jak uczymy się struktury języka jako dzieci, nasze otoczenie społeczne również socjalizuje nas, abyśmy normalizowali użycie języka w sposób zgodny z normami kulturowymi, standardami, wzorcami i uprzedzeniami. Na przykład w Stanach Zjednoczonych ludzie zazwyczaj uczą się mówić „please” (proszę) po złożeniu prośby jako formę grzeczności.


Two persons looking at a paper in front of them

Jednak sposób, w jaki używamy języka, ma również moc definiowania i kształtowania naszych rzeczywistości społecznych. Ponieważ społeczeństwo i kultura wpływają na język, nawykowe użycie języka może z kolei wpływać na społeczeństwo i kulturę. Ale jak język wpływa na nasz świat społeczny i nasze postrzeganie go?


Język jako Działanie Performatywne

Według Johna Austina, filozofa języka z XX wieku, język jest formą działania społecznego. Możemy używać języka jak każdej innej czynności fizycznej poprzez performatywne wypowiedzi, ponieważ może on generować rzeczywiste zmiany i kreacje w naszym środowisku społecznym.


Na przykład, w ceremonii ślubnej, dwoje ludzi może stać się oficjalnie małżeństwem, gdy wypowiedziane zostanie coś w stylu „Ogłaszam was mężem i żoną”; to ustanawia nową społecznie uznawaną więź pokrewieństwa między parą. Przeprosiny wyrażają żal z powodu przeszłego działania i są próbą złagodzenia więzi społecznej.


Man Putting a Gold-colored Ring to a Woman's Hand

W rzeczywistości cały język jest performatywny! Nawet podstawowe zdania oznajmujące, takie jak „kot jest tam” i „kot to zwierzę z rodziny kotowatych”, ustanawiają kulturowe prawdy o świecie.


Oczywiście, nie wszystkie performatywne działania używające języka skutecznie tworzą zmiany w naszym środowisku. Nie można po prostu zawrzeć małżeństwa, wypowiadając powyższe słowa – muszą one być wypowiedziane przez duchownego lub uprawnionego urzędnika.


Przeprosiny mogą zostać uznane za nieszczere, jeśli słuchacz jest niezadowolony z twojego tonu lub manieryzmu. Warunki szczęśliwości to takie warunki, które spełniają performatywne wypowiedzi. Jeśli akt mowy nie zostanie spełniony, nazywany jest nieszczęśliwym; na przykład, obietnica złożona komuś podczas krzyżowania palców jest uznawana za nieważną.



Ideologie Językowe

Sposób, w jaki mówimy o języku i sposób, w jaki mówimy o grupach społecznych używających określonych odmian języka, może również wpływać na to, jak je postrzegamy. Jak te idee o języku kształtują różnice społeczne i jakie są społeczne konsekwencje istnienia takich społeczności mowy?


Ideologie językowe to ideologie różnic społecznych. Ideologie językowe wynikają z różnic w sposobie, w jaki inni mówią, ponieważ różni ludzie są różnie socjalizowani poprzez język. Jednak chociaż locus takich ideologii są (socio)lingwistyczne różnice, to wypowiedzi napędzane przez ideologie językowe są głównie odzwierciedleniem założeń dotyczących grupy społecznej.


Na przykład stwierdzenie „Brytyjczycy brzmią/inteligentnie” wynika z historycznego związku między „brytyjskim” angielskim a jego używaniem wśród angielskiej intelektualnej klasy wyższej. Jednak to stwierdzenie zakłada coś na temat Brytyjczyków, a nie na temat kilku odmian angielskiego używanych na Wyspach Brytyjskich.


"Speak French, Be Clean", written on the wall of the Aiguatébia-Talau school. These phrases, as well as the one of "it is forbidden to spit or to speak Catalan" are typical of French nationalism

Często wiele osób nosi w sobie niesprawiedliwe założenia na temat innych, którzy przyzwyczaili się do różnych norm kulturowych i wzorców w niektórych językach i odmianach językowych. Na przykład niektórzy użytkownicy tagalskiego, jednego z języków urzędowych Filipin, mogą uważać użytkowników innych języków regionalnych w kraju za „nieuprzejmych” lub „grubiańskich” z powodu braku honorifikatorów w tych językach i odmianach.


Na szczęście dzisiaj wielu ludzi zdaje sobie sprawę z społecznych konsekwencji, jakie niosą za sobą szkodliwe ideologie językowe dla niektórych grup językowych. Dziś w wielu regionach podejmowane są wysiłki, aby docenić używanie pewnych odmian języków w celu ustanowienia ich jako ważnych praktyk kulturowych i przeciwdziałania ideologiom językowym atakującym te społeczności językowe.


Twój Język i Twój Świat Społeczny

Zastanów się, jak performatywnie używasz swojego ojczystego języka lub języka, którego aktywnie się uczysz. Jak możesz używać języków i odmian językowych, które znasz, aby ustanawiać rzeczywistości społeczne? Czy istnieją jakieś ważne warunki szczęśliwości dla takich performatywnych wypowiedzi, które są silnie wpływane przez kulturę twojej grupy językowej?



Ważne jest również, aby być świadomym własnych i innych przekonań na temat pewnych grup społecznych. Czy wynikają one z ich użycia języka? Jeśli tak, jakie są sposoby, aby odejść od uprzedzonych ideologii językowych i rozwinąć niemal bezstronny obraz tych grup?

 

O Jam-Ham

22-letni Filipińczyk-Amerykanin, pasjonat antropologii językowej, socjolingwistyki i językoznawstwa historycznego. Mówi po angielsku i tagalsku, a obecnie uczy się francuskiego. Lubi wędrówki i podróże, a w przyszłości chciałby zwiedzić inne kraje.


O Minji

Minji jest aspirującym poliglotą, aktualnie rozwijającym swoje zdolności językowe studiując lingwistykę stosowaną w swojej ojczyźnie, Polsce. W wolnym czasie, poza pracą i studiami, gra w gry, uczy się języków obcych oraz słucha muzyki.

bottom of page