Autor: Oatmilk
Tłumaczenie: Minji
Czym jest Verlan?
Jak wszyscy wiemy, nauka slangu jest trudnym wyzwaniem dla osób uczących się języka. Slang wymaga głębokiej znajomości kultury oraz biegłości w słownictwie, aby poprawnie go używać i rozumieć, kiedy należy go stosować, a kiedy nie.
Dziś chciałbym porozmawiać o dość niesławnym formie slangu używanym w języku francuskim, verlanie. Ten slang polega na odwracaniu sylab lub liter w słowie, aby utworzyć nowe, często zmieniając przy tym pierwotne znaczenie.
Samo słowo "verlan" pochodzi od przestawienia sylab w wyrażeniu "à l'envers," co po francusku oznacza "odwrócony." Obecnie stał się powszechny we Francji i innych francuskojęzycznych terytoriach jako popularny sposób wyrażania nieformalności i swobody, a jednocześnie tworzenia nowych słów o zupełnie nowych znaczeniach.
Szybko zauważyłem, że artykuły i filmy w Internecie często podają żenujące lub przestarzałe przykłady, a czasem nawet nieistniejące we współczesnym francuskim. Nawet strona Wikipedii zawiera dziwne przykłady, które dosłownie nigdy nie padły w mowie.
Dlatego w tym artykule chciałbym przedstawić bardziej nowoczesny i mam nadzieję dokładny krótki przewodnik po verlanie, z przykładami używanymi dzisiaj. Przedstawię również wyjaśnienia różnych znaczeń i niuansów, jakie mogą mieć, ich wymowę oraz pochodzenie. Pamiętaj jednak, że ta lista prawdopodobnie nie przetrwa próby czasu i z czasem stanie się przestarzała.
1. (en) Deuspi [dəspi] (przysłówek) = Szybko, „na szybko”
Pochodzi od angielskiego słowa „speed” (szybkość), ale z wymową dostosowaną do francuskiego. Jest używane jako przysłówek oznaczający szybkie i nieco niedbałe działanie.
Je me fais à manger en deuspi. (Na szybko robię sobie coś do jedzenia.)
2. Chanmé [ʃɑ̃me] (przymiotnik) = Świetne, niesamowite
Pochodzi od „méchant”, co zazwyczaj oznacza „zły”, ale tutaj jego odwrócona wersja jest używana do opisywania fajnych rzeczy, które naprawdę ci się podobały, czegoś lepszego niż dobre.
J’ai joué au nouveau Zelda, il est vraiment chanmé. (Grałem w nową Zeldę, jest naprawdę świetna.)
3. Mif [mif] (rzeczownik) = Rodzina
Pochodzi od „Famille”, które stało się „Mifa”, a następnie zostało skrócone do „mif”. Oznacza po prostu rodzinę, ale może również odnosić się do grupy naprawdę dobrych przyjaciół.
Moi et la mif on est parti au Portugual. (Ja i reszta rodziny pojechaliśmy do Portugalii.)
4. Téma [tema] = Patrzeć
Pochodzi od „Mater”, które zazwyczaj oznacza „oglądać kogoś/coś”, Téma odnosi się tylko do patrzenia, zwykle używane w trybie rozkazującym.
Téma mes nouvelles chaussures, c’est Nike. (Popatrz na moje nowe buty, to Nike.)
5. Vénère [venɛːʁ] = Zły, wkurzony, fajny (rzadziej)
Pochodzi od „énervé”, jego znaczenie się nie zmienia i odnosi się po prostu do bycia wkurzonym (z wyjątkiem rzadkich przypadków, gdzie opisuje coś pozytywnie, ale to znaczenie słyszę coraz rzadziej).
Son chien à pissé sur lit, il est super vénère. (Jego pies nasikał mu na łóżko, jest naprawdę wkurzony.)
6. Ouf [uf] = Szalony, niesamowity
Dobrze znany przykład, ale wciąż powszechnie używany, dlatego nie mogłem go nie wspomnieć. Pochodzi od „fou”, co oznacza szalony, teraz odnoszący się do rzeczy, które były zaskakujące lub niesamowite.
Je suis allé voir le film Barbie, c’était ouf. (Byłem na filmie Barbie, było naprawdę świetnie.)
7. Kéblo [keblo] = Zablokowany, zafiksowany
Pochodzi od „bloqué”, które również oznacza zablokowany. Zwykle używane bardziej metaforycznie, gdy mówi się o czymś metaforycznie zablokowanym lub gdy jesteś zafiksowany na czymś.
Au musée j’ai vu cette toile magnifique, j’étais complètement kéblo dessus, j’ai passé 20 minutes à la regarder. (W muzeum zobaczyłem ten piękny obraz, byłem na nim kompletnie zafiksowany, patrzyłem na niego przez 20 minut.)
8. Ienb [jɛ̃b] = Dobry
Pochodzi od „bien”. To słowo nie ma tylu niuansów i jest po prostu innym sposobem na określenie czegoś jako dobrego lub fajnego. Często używane do określenia komfortowego siedzenia lub po prostu dobrego samopoczucia.
J’ai passé le weekend à rien faire, j’étais si ienb. (Spędziłem weekend nic nie robiąc, czułem się tak dobrze.)
9. Chelou [ʃelu] = Dziwny, podejrzany
Pochodzi od „louche”, które zwykle oznacza „podejrzany” lub „niepewny”. To również dobrze znany przykład, ale jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych wyrazów verlan. Może odnosić się do wszystkiego, co dziwne lub podejrzane.
Elle a pas arrêté de me poser des questions, c’était chelou. (Nie przestała zadawać mi pytań, to było dziwne.)
Na zakończenie tego artykułu chciałbym również wspomnieć o słowach verlan, które można zobaczyć w Internecie, ale są one naprawdę żenujące i należy ich unikać, jeśli nie chce się otrzymać dziwnych spojrzeń od rodzimych użytkowników języka. Do tych słów należą, ale nie ograniczają się do: „deban”, „zarbi”, „peuclot”, „chébran”, „tromé”, „zikmu”, „tof”, „zyva”, „teuf”. Słuchanie ich brzmi jakby rodzic próbował być „na czasie” z młodzieżą i mówić, że coś jest „sus” albo że twój kuzyn jest „geekiem” za to, że lubi gry wideo.
O Oatmilk
23-letnia osoba queer z Francji, od kilku lat mieszkająca w Holandii. Obecnie studentka studiów magisterskich z zakresu badań społecznych i pracująca na pół etatu jako baristka, ucząca się holenderskiego i tureckiego w wolnym czasie. Uwielbia grać w gry wideo, oglądać filmy i czytać filozofię, socjologię lub science fiction.
O Minji
Minji jest aspirującym poliglotą, aktualnie rozwijającym swoje zdolności językowe studiując lingwistykę stosowaną w swojej ojczyźnie, Polsce. W wolnym czasie, poza pracą i studiami, gra w gry, uczy się języków obcych oraz słucha muzyki.